بسیاری از افراد با کمرویی دست و پنجه نرم می‌کنند، ولی کمرویی در بخش کوچکی از این افراد به حدی است که بازداری اجتماعی شدیدی در آن‌ها ایجاد می‌کند. در اختلال شخصیت دوری‌گزین، کمرویی شدید و ترس از طرد شدن باعث می‌شود که تعامل اجتماعی و حرفه‌ای برای این افراد دشوار شود.
افرادی که دچار اختلال شخصیت دوری‌گزین هستند ممکن است به خاطر ترس از انتقاد دیگران، از فعالیت‌های کاری اجتناب کنند یا پیشنهادهای شغلی را رد کنند. آن‌ها ممکن است در نتیجه‌ی عزت‌نفس پایین و احساس نابسندگی، در موقعیت‌های اجتماعی با مانع مواجه شوند. علاوه بر این، ممکن است درگیر کمبودهای خود شوند و تنها در مواردی که تصور می‌کنند طرد نمی‌شوند با دیگران ارتباط برقرار می‌کنند. فقدان و طرد شدن به حدی برای این افراد دردناک است که تنها بودن را به ریسک تلاش برای ارتباط با دیگران ترجیح می‌دهند.
علائم
مطابق با راهنمای DSM-5، نشانه‌های رایج اختلال شخصیت دوری‌گزین شامل این موارد می‌شود:
دلخوری راحت از انتقاد یا مخالفت
فقدان دوستان صمیمی
بی‌میلی به درگیری با افراد
اجتناب از فعالیت‌ها یا مشاغلی که شامل تماس با دیگران می‌شود
کمرویی در موقعیت‌های اجتماعی به خاطر ترس از اشتباه
بزرگ‌نمایی در مورد مشکلات بالقوه
خویشتن‌داری بیش از حد در روابط صمیمی
احساس بی‌عرضگی اجتماعی، خودکمتربینی و عدم جذابیت برای سایر افراد
عدم تمایل به ریسک‌پذیری یا امتحان کردن چیزهای جدید به خاطر امکان خجالت‌زدگی
اختلال شخصیت دوری‌گزین چه نشانه‌هایی دارد؟
مبتلایان به اختلال شخصیت دوری‌گزین به شدت از طرد شدن می‌ترسند که باعث می‌شود آغاز یا تداوم رابطه با خانواده، دوستان و پارتنر دشوار شود. فقدان روابط پررنگ یا دلیل‌تراشی دائم برای دوری از تعاملات اجتماعی دو نشانه‌ی اصلی ابتلای احتمالی فرد به اختلال شخصیت دوری‌گزین هستند.
اختلال شخصیت دوری‌گزین چه تفاوتی با اضطراب اجتماعی دارد؟
هردو اختلال اضطراب اجتماعی و شخصیت دوری‌گزین شامل ترس و دوری از موقعیت‌های اجتماعی می‌شوند. این دو بیماری اشتراکاتی با هم دارند، ولی ریشه‌های‌شان متفاوت است. اختلال اضطراب اجتماعی به خاطر ترس از گفتن حرف‌ها یا انجام کارهایی است که می‌توانند به شرمساری و خجالت ختم شوند. اختلال شخصیت دوری‌گزین بیش از اضطراب اجرا، تحت تاثیر خودارزیابی منفی در مقایسه با دیگران است. عزت‌نفس پایین یکی از شاخصه‌های اساسی است: افراد مبتلا به اختلال شخصیت دورگزین همان‌طور که خودشان را دوست ندارند، تصور می‌کنند دیگران نیز آن‌ها را طرد می‌کنند که گاهی به مرحله‌ی پارانوئید می‌رسد.
علت‌ها
علت اختلال شخصیت دورگزین ناشناخته است. عوامل ژنتیک و محیطی، مثل طرد شدن از جانب والدین یا هم‌سن‌وسال‌ها، ممکن است در شکل‌گیری این عارضه در آن‌ها نقش داشته باشد.
رفتار اجتنابی معمولاً از نوزادی یا اوایل کودکی و با کمرویی، انزوا یا اجتناب از غریبه‌ها یا مکان‌های جدید شروع می‌شود. اکثر افرادی که در سال‌های اولیه کمرویی دارند اغلب این رفتار را کنار می‌گذارند، ولی آن‌هایی که دچار اختلال شخصیت دوری‌گزین می‌شوند ممکن است با ورود به دوران نوجوانی و بزرگسالی کم‌رویی‌شان دو چندان شود.
اختلال شخصیت دوری‌گزین چقدر رایج است؟
مطابق با راهنمای DSM-5، حدود 2.4 درصد از مردم آمریکا دچار اختلال شخصیت دوری‌گزین هستند. این میزان در میان مردان و زنان مشابه است.
درمان
روان‌درمانی، به ویژه روش‌های شناختی-رفتاری، می‌تواند کارساز باشد. داروهای ضدافسردگی در اکثر موارد موجب کاهش حساسیت به طرد شدن می‌شوند. ترکیبی از دارو و گفتاردرمانی می‌تواند موثرتر از هریک از این دو به تنهایی باشد.
افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت دوری‌گزین هستند ممکن است تا حدی در برقراری ارتباط با دیگران توانایی داشته باشند که می‌توان این توانایی را با درمان تقویت کرد و بهبود بخشید. اختلال شخصیت دوری‌گزین در صورت درمان نشدن می‌تواند باعث زندگی فرد مبتلا در انزوای مطلق یا تقریباً مطلق شود. ممکن است آن‌ها دچار اختلال روان‌پزشکی ثانویه مثل سوء مصرف مواد یا اختلالات خلقی مثل افسردگی شوند. کمرویی بیماری نیست، ولی اگر بر کارایی فرد در زندگی یا برقراری روایط سایه افکند، لازم است از ارائه‌دهنده خدمات درمانی یا روان‌پزشک کمک گرفت.
نحوه‌ی تشخیص اختلال شخصیت دوری‌گزین
متخصص اختلالات روانی که در این زمینه آموزش دیده است تشخیص اختلال شخصیت دوری‌گزین را براساس معیارهای ذکر شده در راهنمای DSM-5 انجام می‌دهد، مثل دوری از فعالیت‌هایی که دربردارنده‌ی تماس اجتماعی است و فکر کردن بیش از حد به انتقاد یا طرد از سوی دیگران. متخصص بالینی ممکن است سابقه خانوادگی بیمار و سوابق پزشکی او را نیز ارزیابی کند.
آیا افراد مبتلا به اختلال شخصیت دوری‌گزین می‌توانند روابط عاشقانه را حفظ کنند؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت دوری‌گزین اغلب یاد گرفته‌اند که به خودشان متکی باشند. آن‌ها ممکن است در آگاهی هیجانی، تنظیم هیجانات، آسیب‌پذیری، صمیمیت و ارتباط به مشکل بر بخورند. آن‌ها در مواجهه با فشار روانی ممکن است به انزوا روی بیاوند. تا زمانی که فرد مبتلا به اختلال شخصیت دوری‌گزین به دریافت سطح بالایی از صمیمیت عاطفی از پارتنر نیاز نداشته باشد، اغلب قادر به تداوم رابطه‌ی عاشقانه نخواهد بود.
ملاقات با خویشتن