برای آنکه بفهمیم آدمها و گروه ها چطور با هم دشمن می شوند باید درباره مفهومی به نام پیشداوری اطلاعات کسب کنیم و اینکه بدانیم چرا مردم پیشداوری می کنند؟

به پافشاری بدون دلیل و غیر قابل اثبات یک عقیده، پیشداوری می گویند

بنابراین نه تنها ممکن است کسی که پیشداوری می کند یک عقیده ای را پذیرفته باشد بلکه به شدت روی آن اصرار می ورزد

شاید شما با خودتان بگویید خدا رو شکر من که اهل پیشداوری نیستم

اما مشکل اینجاست که همه ی ما درگیر این مشکل هستیم، حالا برخی کم و برخی، بـیش

اگر این موضوع را قبول نداشته باشید با توضیحی وضعیت خودمان را روشن می کنیم که جایگاه مان در پیشداوری کجاست

پیشداوری، نگرش منفی ناموجهی است که در قالب موضوعهای جنسیتی، نژادی، ملیتی خود را نشان می دهد

همین و بس

پیشداوری پدیده ای جهانی است و قساوتهای زیادی در تاریخ بشر به دنبال داشته است

طالبان چنان در مورد زنان پیشداوری داشتند که می خواهستند آنها را محو کنند

یا امریکایی های اروپایی تبار آنقدر در مورد سرخپوستان بومی امریکا پیشداوری داشتند که اموال آنها را غارت می کردند، به آنها هتک حرمت می کردند، آنها را به قتل می رساندند و بازماندگان آنها را همچون گله  حیوانات در قرارگاه ها اسکان می دادند

به نظر می رسد بعد از بحران کرونا یا حتی همین الان، در مورد مردم چین به دلیل نوع تغذیه ای که دارند پیشداوری اتفاق بیفتد

چه کسانی پیشداوری می کنند؟

تئودور آدورنو، روانشناس اجتماعی و همکارانش سالها قبل، در مورد شخصیت های مستبد این توضیح را دادند آنها کسانی هستند که اعتقادات ست و جزمی در مورد یک شیوه رفتار در جامعه دارند؛ جزم اندیشی و سرسپردگی به مظاهر قدرت زیرا از تفکر سخت و انعطاف ناپذیر آنها نشات می گیرد  شخصیت های مستبد، اهل پیشداوری هستند؛ البته تمام کسانی که اهل پیشداوری هستند، شخصیت مستبد ندار

نقش تفکر انسان و محیط اجتماعی

انسان ها در دقیق فکر کردن و کامل فکر کردن، محدودند محیط اجتماعی، محیط کاملا پیچیده ای است و فشارهای زیادی بر ظرفیت پردازش اطلاعات انسان وارد می آورد فشارهایی که می توانند پیامد ناخوشایند ساده کردن محیط از طریق تفکر قالبی را در پی داشته باشند

بحث بر سر امکانات

وقتی در جامعه ای، شغل، زمین، امکانات مادی به میزان کافی توزیع نمی شود و یا نیست، انتظار وقوع پیشداوری را داشته باشید

توزیع طبقاتی امکانات در جامعه به شدت به پیشداوری دامن می زند

توزیع امکانات در جامعه باعث می شود برخی گروهها پیوسته با هم رقابت کنند و در مورد یکدیگر پیشداوری داشته باشند

طبقات پایین جامعه نسبت به طبقات بالای جامعه و بالعکس پیشداوری می کنند

یادگیری فرهنگی

خانواده ها، دوستان به خصوص و از همه مهمتر، افکار سنتی و آدمهایی با افکار سنتی، بیشتر در معرض پیشداوری هستند

جالب این جاست که حتی کودکان غالبا پیش از آنکه توانایی های شناختی یا فرصتهای اجتماعی لازم برای تشکیل نگرش را بدست آورند، پیشداوری دارند

زیرا تحت آموزش و تاثیر پذیری والدین در ذهنشان نهادینه می شود

ریشه پیشداوری به تفکر قالبی بر می گردد که در بحث دیگر به آن اشاره می کنیم

روانشناسی اجتماعی چیست و به چه موضوعاتی می پردازد؟

روانشناسی اجتماعی تلاش می کند تا رفتار گروهی یا فردی را در تعامل با محیط اجتماعی مورد بررسی قرار داده و درک کند
در حوزۀ روانشناسی می توانیم میان روانشناسی کاربردی و روانشناسی پایه تمایز قائل شویم. روانشناسی پایه، فرایندهای ساده روانشناختی مانند ادراک، توجه، حافظه، زبان، و یادگیری را مورد مطالعه قرار می دهد. از سوی دیگر ، روانشناسی کاربردی روی مطالعه دیگر ویژگی های روانشناسی که بیشتر مرتبط با حل مسئله هست می پردازد. در روانشناسی کاربردی جنبه های مختلفی وجود دارند که روانشناسی اجتماعی یکی از آنها است

روانشناسی اجتماعی می تواند به عنوان مطالعه تعامل میان انسان ها، بخصوص در گروه ها و موقعیت های اجتماعی، و مشخص ساخت تاثیر موقعیت های اجتماعی روی رفتار انسانی تعریف شود
بطور خاص تر و همانطور که آلپورت یکی از بزرگان این حوزه گفته است، روانشناسی اجتماعی روی بررسی علمی چگونگی افکار افراد، احساسات و رفتارهایی که تحت تاثیر حضور واقعی، خیالی یا ضمنی افراد دیگر قرار می گیرند تمرکز دارد

روانشناسی اجتماعی چه چیزی را مورد بررسی قرار می دهد؟
همانظور که اشاره شده است، روانشناسی اجتماعی به مطالعۀ روابط اجتماعی می پردازد
در ادبیات علمی اینگونه استدلل می شود که فرایندهای روانشناختی اجتماعی متفاوت از فرایندهای روانشناختی فردی است. روانشناسی اجتماعی تلش می کند تا رفتار گروهی یا فردی را در تعامل با محیط اجتماعی مورد بررسی قرار داده و درک کند
روانشناسی اجتماعی تمایل دارد رفتار افراد بیش از هر علت یا عامل دیگری در سطح گروه بررسی کند. و تلش می کند تا رفتار انسان را بوسیلۀ متغیرهای روانشناختی توصیف و تبیین کند
بدین ترتیب، روانشناسی اجتماعی به دنبال ایجاد نظریه هایی دربارۀ رفتار انسانی و کمک به پیش بینی الگوهای رفتاری قبل وقوع آن و مداخلۀ بموقع است

موضوعات حوزۀ روانشناسی اجتماعی

زمینه های روانشناسی اجتماعی بسیار گسترده و متنوع هستند. با تمرکز روی برخی از آنها می توانیم ماهیت آن را مشخص کنیم
هویت اجتماعی یا درجه ای که افراد ویژگی های درون گروهی خود را آشکار می سازند عاملی است که روانشناسی اجتماعی بارها به مطالعه آن پرداخته است هویت اجتماعی غالبا تعیین کنندۀ چگونگی رفتار افراد است. برای مثال، زمانی که یک شخص جذب شده در یک گروه ، رفتارش منطبق با هنجارها و ارزش های گروه است
دیگر زمینۀ کلاسیک در حوزۀ روانشناسی اجتماعی استروتایپ ها (Strotype) یا تفکرات قالبی هستند
تفکرات قالبی تصویری است که ما از گروه دیگری داریم. مثل یه استریوتایپ می تواند این باشه که زنها همه احساساتی هست یا اینکه مردها گریه نمیکنند. یا اینکه مردم فلان کشور خسیس یا بداخلق هستند، مردم فلن منطقه همه بهداشت رو رعایت نمی کنند و مانند اینها

روانشناسی اجتماعی و پیش داوری ها

پیش داوری ها بطور زیادی مرتبط به تفکرات قالبی هستند. پیش داوری ها نگرش های از قبل تثبیت شده در ذهن هستند که باعث می شوند تصمیمات سریعی دربارۀ یک شخص یا موقعیت بگیریم. آنها قضاوت هایی هستند که بر اساس اطلعات ناکافی گرفته شده اند، و معمول منفی هستند
همانطور که امروزه افراد زیادی در غرب تصور می کنند مسلمانان تبهکار یا تروریست هستند. و علیرغم دلیل و مستندات خلف بر این، اما انها همچنان اصرار به باور خود دارند. و این اعتقادات بر رفتارهای شان در قبال مسلمانان تاثیرگذار است
دیگر حوزۀ روانشناسی اجتماعی ارزش ها هستند
ارزش ها مجموعه ای از دستورالعمل ها هستند که اجتماعات و جوامع به منظور تحقق آنها تلش می کنند
ارزش ها بر اساس یک توافق اجتماعی بوده و میان فرهنگ ها متفاوت هستند. ارزش ها برای برخی افراد بسیار مهم بوده و جنبه مقدس بودن پیدا می کنند و جدا از منطقی و یا غیر
منطقی بودن آن حاضرند هر فداکاری را انجام دهند
همانطور که در بال اشاره شد، روانشناسی اجتماعی حوزۀ بسیار گسترده ای است که در اینجا نمی توان برای همه آنها توضیحی ارائه داد. برخی دیگر از آنها عبارتند از
پرخاشگری و تبهکاری، اجتماعی شدن، کار گروهی، مدیریت، جنبش های اجتماعی، اطاعت، همنوایی، و فرایندهای میان فردی و گروهی

چرا مردم پیش‌داوری می کنند؟

برای آنکه بفهمیم آدمها و گروه ها چطور با هم دشمن می شوند باید درباره مفهومی به نام پیشداوری اطلعات کسب کنیم و اینکه بدانیم چرا مردم پیشداوری می کنند؟
به پافشاری بدون دلیل و غیر قابل اثبات یک عقیده، پیش داوری می گویند
بنابراین نه تنها ممکن است کسی که پیشداوری می کند یک عقیده ای را پذیرفته باشد بلکه به شدت روی آن اصرار می ورزد
شاید شما با خودتان بگویید خدا رو شکر من که اهل پیشداوری نیستم
اما مشکل اینجاست که همه ی ما درگیر این مشکل هستیم، حال برخی کم و برخی، بـیش
اگر این موضوع را قبول نداشته باشید با توضیحی وضعیت خودمان را روشن می کنیم که جایگاه مان در پیشداوری کجاست
پیشداوری، نگرش منفی ناموجهی است که در قالب موضوعهای جنسیتی، نژادی، ملیتی خود را نشان می دهد
همین و بس
پیشداوری پدیده ای جهانی است و قساوتهای زیادی در تاریخ بشر به دنبال داشته است
طالبان چنان در مورد زنان پیشداوری داشتند که می خواهستند آنها را محو کنند
یا امریکایی های اروپایی تبار آنقدر در مورد سرخپوستان بومی امریکا پیشداوری داشتند که اموال آنها را غارت می کردند، به آنها هتک حرمت می کردند، آنها را به قتل می رساندند و بازماندگان آنها را همچون گله ی حیوانات در قرارگاه ها اسکان می دادند. به نظر می رسد بعد از بحران کرونا یا حتی همین الن، در مورد مردم چین به دلیل نوع تغذیه ای که دارند پیشداوری اتفاق بیفتد

چه کسانی پیش‌داوری می کنند؟

تئودور آدورنو، روانشناس اجتماعی و همکارانش سالها قبل، در مورد شخصیت های مستبد این توضیح را دادند: آنها کسانی هستند که اعتقادات ست و جزمی در مورد یک شیوه رفتار در جامعه دارند؛ جزم اندیشی و سرسپردگی به مظاهر قدرت زیرا از تفکر سخت و انعطاف ناپذیر آنها نشات می گیرد. شخصیت های مستبد، اهل پیشداوری هستند؛ البته تمام کسانی که اهل پیشداوری هستند، شخصیت مستبد ندارد

نقش تفکر انسان و محیط اجتماعی

انسان ها در دقیق فکر کردن و کامل فکر کردن، محدودند. محیط اجتماعی، محیط کامل پیچیده ای است و فشارهای زیادی بر ظرفیت پردازش اطلاعات انسان وارد می آورد. فشارهایی که می توانند پیامد ناخوشایند ساده کردن محیط از طریق تفکر قالبی را در پی داشته باشند

بحث بر سر امکانات

وقتی در جامعه ای، شغل، زمین، امکانات مادی به میزان کافی توزیع نمی شود و یا نیست، انتظار وقوع پیشداوری را داشته باشید. توزیع طبقاتی امکانات در جامعه به شدت به پیشداوری دامن می زند. توزیع امکانات در جامعه باعث می شود برخی گروهها پیوسته با هم رقابت کنند و در مورد یکدیگر پیشداوری داشته باشند. طبقات پایین جامعه نسبت به طبقات بالی جامعه و بالعکس پیشداوری می کنند

یادگیری فرهنگی

خانواده ها، دوستان به خصوص و از همه مهمتر، افکار سنتی و آدمهایی با افکار سنتی، بیشتر در معرض پیشداوری هستند
جالب این جاست که حتی کودکان غالبا پیش از آنکه توانایی های شناختی یا فرصتهای اجتماعی لزم برای تشکیل نگرش را بدست آورند، پیشداوری دارند. زیرا تحت آموزش و تاثیر پذیری والدین در ذهنشان نهادینه می شود

ریشه پیشداوری به تفکر قالبی بر می گردد که در بحث دیگر به آن اشاره می کنیم